Depremden korunma yöntemleri
03
Ara

Depremden korunma yöntemleri nelerdir?

Depremden korunma yöntemleri ülkemizde yaşanan pek çok depremin ardından herkesin dikkate alması gereken bir konu olarak gerçekliğini koruyor. Peki, depremden korunma yöntemleri nelerdir, deprem öncesinde ve deprem sırasında ne gibi önlemler alınabilir?

Türkiye topraklarının % 96’sı çeşitli aktif deprem kuşakları üzerinde yer alıyor. Bu toprakların üzerinde nüfusumuzun % 98’i yaşıyor. Biz bunu ne yazık ki, deprem ile ilgili bir takım acı tecrübeler yaşadıktan sonra öğrendik. Ancak öğrendiğimiz bir başka bilgi de şu ki; “Deprem öldürmez, tedbirsizlik öldürür.” Bu cümleyi özellikle 1999 depreminden sonra sıklıkla duymaya başladık. Kahramanmaraş merkezli iki büyük depremin 11 ilde yaşattığı büyük yıkım sonucunda pek çok insan depreme karşı elinden geldiğince önlem almaya çalışıyor. Bende depremi Malatya da yaşayan 3 saniye ile bir binanın altında kalmaktan kurtulan biriyim. Depremin yaşanmasına engel olabilmek mümkün değil, ancak olası zararlarını en aza indirmek, hatta tamamen ortadan kaldırabilmek elbette mümkün. Kendimizi, sevdiklerimizi, ailemizi, evimizi ve hatta ülkemizi depremden korumanın en etkili yolu ise, öncesinde tedbir almaktan geçiyor.
Hayatta kendimizi en çok huzurlu ve güvende hissettiğimiz yerin evimiz olacağı düşüncesinden yola çıkacak olursak, öncelikli olarak tedbir almamız gereken yerin de evlerimiz olduğunu görürüz.
Deprem öncesinde alınabilecek önlemler nelerdir?
1. Binanızı Kontrol Ettirin
Oturduğunuz binanın ne kadar sağlam olduğunu öğrenin. Dayanıklı binalar hayat kurtarır. Binanızın betonarme olduğundan emin olun. Eğer binanız depreme yeterince dayanıklı değilse, dayanıklı duruma getirilmesini sağlayın.
2. Deprem Planı Hazırlayın
Bir tasarımcıdan yardım alarak evinizin güvenli bölgelerini tespit edin ve deprem esnasında nerede durmanız gerektiğine karar verin. Evinizdeki gaz, elektrik şalteri ve su vanasının yerlerini önceden öğrenin. Deprem anında hepsini kapatmayı ihmal etmeyin. Tüm aile bireylerinizin bu planı bildiğinden emin olun. Yılda iki kez bu planı hep birlikte gözden geçirin, hatta deprem esnasında nasıl davranmanız gerektiğini ve toplanma alanınızı unutmamak için zaman zaman birlikte tatbikat da yapabilirsiniz.
3. Evinizi Güvenli Hale Getirin
Sarsıntı sırasında kitaplık, raf gibi devrilecek eşyaların bulunduğu bölgelerden uzak durun ve bu gibi eşyaları sabit bir duruma getirin. Dolapların üzerine koyduğunuz eşyaları, kayarak düşme ihtimallerine karşı plastik tutucu veya yapıştırıcı ile sabitleyin. Soba veya benzeri ısıtıcıları da sabitlemeyi unutmayın. Tavana ya da duvara astığınız avize, klima gibi cihazlarınızı kanca ile asın. Yataklarınızın pencerenizin ya da üzerine ağır dolapların düşebileceği alanların önünde bulunmamasına dikkat edin. Evinizde bir yangın söndürücü bulundurun ve nasıl kullanacağınızı öğrenin.
4. Deprem Çantası Hazırlayın
Deprem çantanızın içine pil, radyo, fener, düdük, ilk yardım malzemeleri, bisküvi, su gibi gıda malzemeleri, battaniye, yedek anahtarlar, bir miktar para vs. koyabilirsiniz. Çantanızı evinizde deprem sırasında kolay ulaşabileceğinizi düşündüğünüz bir yerde bulundurun. Örneğin evinizin çıkış kapısına yakın bir yer ideal olabilir.
5. Toplanma Noktası Belirleyin
Deprem sonrasında aile bireyleri ile kolayca bir araya gelebilmeniz için bir buluşma noktası belirleyin.
6. Deprem Sigortanızı Yaptırın
Deprem Sigortası, 1999 yılında yaşanan Marmara Depremi ile gündeme gelerek, zorunlu deprem sigortasının genel adı oldu ve böylelikle hayatımıza girdi.
Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) tarafından verilmekte olan Deprem Sigortası ile evinizi depreme ve depremin sebep olabileceği doğal afetlere (yer kayması, infilak, yangın, tsunami – dev dalgalar) karşı güvence altına alın. Deprem Sigortası yaptırdığınız takdirde, evinizde deprem nedeniyle meydana gelebilecek maddi zararlara karşı teminat alma hakkınız doğar. Bir sigorta şirketine giderek DASK Zorunlu Deprem Sigortası yaptırmak istediğinizi belirttiğinizde, binanızın değeri hesaplanır. Gerekirse isteğe bağlı deprem sigortasına ihtiyacınız olup olmadığı da bu esnada belirlenir.
Deprem Sigortası yaptırmadığınız bir durumda ise, konut sigortası da yaptırmanız mümkün değildir. Üstelik olası bir maddi hasarlı deprem geçirmeniz neticesinde doğan zararlarınızda, Doğal Afet Sigortaları Kurumu’ndan (DASK) herhangi bir şekilde yardım talep etme hakkınız olmaz.

Deprem esnasında yapılması gerekenler:
DEPREM ANINDA BİNA İÇERİSİNDEYSENİZ;
⦁ Sabitlenmemiş dolap, raf, pencere vb. eşyalardan uzak durulmalıdır.
⦁ Varsa sağlam sandalyelerle desteklenmiş masa altına veya dolgun ve hacimli koltuk, kanepe, içi dolu sandık gibi koruma sağlayabilecek eşya yanına çömelerek hayat üçgeni oluşturulmalıdır.
⦁ Baş iki el arasına alınarak veya bir koruyucu (yastık, kitap vb) malzeme ile korunmalıdır. Sarsıntı geçene kadar bu pozisyonda beklenmelidir.
⦁ Güvenli bir yer bulup, diz üstü ÇÖK, Başını ve enseni koruyacak şekilde KAPAN, Düşmemek için sabit bir yere TUTUN
⦁ Merdivenlere ya da çıkışlara doğru koşulmamalıdır.
⦁ Kesinlikle asansör kullanılmamalıdır.
⦁ Telefonlar acil durum ve yangınları bildirmek dışında kullanılmamalıdır.
⦁ Kibrit, çakmak yakılmamalı, elektrik düğmelerine dokunulmamalıdır.
⦁ Mutfak, imalathane, laboratuvar gibi iş aletlerinin bulunduğu yerlerde; ocak, fırın ve bu gibi cihazlar kapatılmalı, dökülebilecek malzeme ve maddelerden uzaklaşılmalıdır.
⦁ Sarsıntı geçtikten sonra elektrik, gaz ve su vanalarını kapatılmalı, soba ve ısıtıcılar söndürülmelidir.
⦁ Okulda sınıfta ya da büroda ise sağlam sıra, masa altlarında veya yanında; koridorda ise duvarın yanına hayat üçgeni oluşturacak şekilde ÇÖK-KAPAN-TUTUN hareketi ile baş ve boyun korunmalıdır.
⦁ Pencerelerden ve camdan yapılmış eşyalardan uzak durulmalıdır.
DEPREM ANINDA AÇIK ALANDAYSANIZ;
⦁ Enerji hatları ve direklerinden, ağaçlardan, diğer binalardan ve duvar diplerinden uzaklaşılmalıdır. Açık arazide çömelerek etraftan gelen tehlikelere karşı hazırlıklı olunmalıdır.
⦁ Toprak kayması olabilecek, taş veya kaya düşebilecek yamaç altlarında bulunulmamalıdır. Böyle bir ortamda bulunuluyorsa seri şekilde güvenli bir ortama geçilmelidir.
⦁ Binalardan düşebilecek baca, cam kırıkları ve sıvalara karşı tedbirli olunmalıdır.
⦁ Toprak altındaki kanalizasyon, elektrik ve gaz hatlarından gelecek tehlikelere karşı dikkatli olunmalıdır.
⦁ Deniz kıyısından uzaklaşılmalıdır.
DEPREM ANINDA ARAÇ KULLANIYORSANIZ;
⦁ Bulunduğunuz yer güvenli ise; yolu kapatmadan sağa yanaşıp durulmalıdır. Kontak anahtarı yerinde bırakılıp, pencereler kapalı olarak araç içerisinde beklenmelidir. Sarsıntı durduktan sonra açık alanlara gidilmelidir.
⦁ Araç meskûn mahallerde ya da güvenli bir yerde değilse (ağaç ya da enerji hatları veya direklerinin yanında, köprü üstünde vb.); durdurulmalı, kontak anahtarı üzerinde bırakılarak terk edilmeli ve trafikten uzak açık alanlara gidilmelidir.
⦁ Sarsıntı sırasında bir tünelin içindeyseniz ve çıkışa yakın değilseniz; araç durdurulup aşağıya inilmeli ve yanına yan yatarak ayaklar karına çekilip, ellerle baş ve boyun korunmalıdır. (ÇÖK-KAPAN-TUTUN)
⦁ Kapalı bir otoparkta iseniz; araç dışına çıkılıp, yanına yan yatarak, ellerle baş ve boyun korunmalıdır. Yukarıdan düşebilecek tavan, tünel gibi büyük kitleler aracı belki ezecek ama yok etmeyecektir. Araç içinde olduğunuz takdirde, aracın üzerine düşen bir parça ile aracın içinde ezilebilirsiniz.
METRODA VEYA DİĞER TOPLU TAŞIMA ARAÇLARINDAYSANIZ:
⦁ Gerekmedikçe, kesinlikle metro ve trenden inilmemelidir. Elektriğe kapılabilirsiniz veya diğer hattan gelen başka bir metro yada tren size çarpabilir.
⦁ Sarsıntı bitinceye kadar metro ya da trenin içinde, sıkıca tutturulmuş askı, korkuluk veya herhangi bir yere tutunmalı, metro veya tren personeli tarafından verilen talimatlara uyulmalıdır.